Artikel
Vankrunkelsvens doelstelling lijkt respectabel: we moeten beletten dat het Blok (enig "Vlaams belang" kan ik daar niet in zien) ergens in Vlaanderen aan een volstrekte meerderheid komt. De analyse is al iets bedenkelijker: het "cordon sanitaire" zou tot deze rampzalige toestand bijdragen. Maar als die uitkomst rampzalig zou zijn, dan toch omdat het Blok een intrinsiek immorele partij is?
Het cordon ligt niet aan de basis van de vooruitgang van het Blok. Beseft men nog niet dat het migrantenstemrecht daar een belangrijke impuls voor was...Etienne Vermeersch, 2004
Patrik Vankrunkelsven ziet zich dus voor een dilemma geplaatst: ofwel een coalitie met een immorele partij, ofwel het risico dat ze ergens een volstrekte meerderheid halen. Ik dacht dat het samenwerken in een coalitie veronderstelt dat men, om enkele maatschappelijke problemen op te lossen, tijdelijk een hechte ploeg vormt en een solidariteit ontwikkelt. Misschien stelt hij zich dat anders voor, maar dat sociaal voelende mensen echt kunnen samenwerken met leden van een partij die haar groei tot op heden te danken heeft aan het aanwakkeren en uitbuiten van xenofobie en haatgevoelens, is voor mij onvoorstelbaar; tenzij men bereid is er zijn diepste waarden voor prijs te geven. Als er dus te kiezen valt in dit dilemma: laat ze dan de meerderheid halen: dan blijft er tenminste nog een minderheid over die ethische integriteit boven alles stelt. Er zullen dan allerlei negatieve dingen gebeuren, maar iedereen zal ook duidelijk zien wie ervoor verantwoordelijk is.
Maar we staan niet voor zo'n dilemma; het cordon ligt niet aan de basis van de vooruitgang van het Blok. Beseft men nog niet dat het migrantenstemrecht daar een belangrijke impuls voor was, geaccentueerd door de lamentabele wijze waarop de VLD die nederlaag verwerkte? Daar komt bij dat sinds enkele jaren bij traditionele liberale kiezers een onbehagen heerst over de "te linkse" sociaal-economische koers van de VLD (onder meer inzake fiscaliteit). Mensen van andere partijen zetten de stap naar het Blok als uiting van diverse gevoelens van protest, bijvoorbeeld tegen de hoge verkeersboetes.
'Samenwerken met leden van een partij die haar groei tot op heden te danken heeft aan het aanwakkeren en uitbuiten van xenofobie en haatgevoelens, is voor mij onvoorstelbaar'
Dat alles hecht zich vast op twee latente, ruim verspreide grondstemmingen. Er is de diffuse tendens tot xenofobie, gestimuleerd door berichten of geruchten over overlast of criminaliteit door allochtonen en een onbestemde angst voor de islam, mede aangewakkerd door het internationale terrorisme. Een tweede grondstemming is de indruk die bij veel mensen heerst dat politici met hun mening geen rekening houden: zonder voldoende informatie en overreding gaat men radicaal in tegen wat de mensen verkiezen. Je mag erop rekenen dat het Blok straks alle registers zal opentrekken inzake de Turkse toetreding tot Europa: nog een beslissing waarbij de mensen de indruk hebben dat die in hun strot geduwd wordt.
Ook zij die het Blok salonfähig hebben gemaakt door het als gelijkwaardige partner op te nemen in het infotainment van de media dragen een zware verantwoordelijkheid.Etienne Vermeersch, 2004
We kunnen hier niet alle punten uitdiepen, maar ook zij die het Blok salonfähig hebben gemaakt door het als gelijkwaardige partner op te nemen in het infotainment van de media (ook na de veroordeling door het hof van beroep) dragen een zware verantwoordelijkheid.
Vergeleken met die basisfactoren speelt het cordon slechts een minieme rol. Of, nauwkeuriger uitgedrukt, zonder deze echte bronnen van onbehagen zouden de mensen zich aan dat cordon niet storen; nu accentueert het bij sommigen de indruk dat men naar hen niet wil luisteren. Dit probleem los je niet op via de omweg van een partij: je moet de Blok-stemmers zelf aanspreken, duidelijk maken dat je luistert en ze overreden alvorens maatregelen op te dringen.
Kortom, het cordon is geen tactiek maar een ethische stellingname: je verkoopt je ziel niet aan predikers van de haat. Je werkt niet samen met neonazi's die hun zwarte ideologie nooit hebben afgezworen; alleen hebben ze de joden vervangen door de allochtonen. Tijdens het spektakel dat de zogenaamd nieuwe partij moest voorstellen hadden ze de kans om alle banden met Voorpost (een groep van zuivere neonazi's en negationisten) te verbreken: ik had dat publiekelijk aan Annemans voorgesteld. Maar zowel hijzelf als Frank Vanhecke wonden er geen doekjes om: daar kan geen sprake van zijn: de vereerders van Cyriel Verschaeve, Staf De Clercq en Ward Hermans blijven tot de kerngroep van het Blok behoren: "Meine Ehre heisst Treue" nietwaar? (Voor de jongeren: dat was de leuze van de SS, de beulen van de uitroeiingskampen; het was opnieuw de leuze, veertig jaar later, van de huidige kopstukken van het Blok).
Uitentreuren houdt men mij voor dat ik oude koeien uit de gracht haal; maar als dit alles verleden tijd is, waarom is het dan zo moeilijk schoon schip te maken? Zolang deze partij niet uitdrukkelijk van haar nog recente verleden van vreemdelingenhaat afstand neemt en zolang men de nu nog uitgesproken neonazi's er niet uit smijt, kan een eerbaar mens daarmee geen coalitie aangaan.
Patrik, kom terug!